Η συνήθεια είναι η δεύτερη φύση του ανθρώπου, έλεγε ο Κικέρων. Ίσως γι’ αυτό οι καπνιστές δεν μπορούν να απαλλαγούν εύκολα απ’ αυτήν τη συνήθεια, η οποία εδώ και αρκετές δεκαετίες είναι αναπόσπαστο κομμάτι του ανθρώπινου πολιτισμού. Μόνο τις τελευταίες δεκαετίες όμως οι επιστήμονες έκρουσαν επιτακτικά τον κώδωνα του κινδύνου επισημαίνοντας τις αρνητικές επιπτώσεις του καπνίσματος για τον ίδιο τον καπνιστή αλλά και τους γύρω του.
Ποιες είναι όμως αυτές οι επιπτώσεις; Το τσιγάρο ευθύνεται για μια σειρά παθήσεων, όπως καρκίνοι και καρδιοπάθειες. Επίσης προκαλεί κόπωση, αϋπνία, αλλοιώνει την αισθητική των δοντιών και έχει πολλές ακόμα καταστροφικές συνέπειες για τον οργανισμό μας. Το σημαντικότερο όμως όλων: προκαλεί θάνατο. Οι αριθμοί μιλούν από μόνοι τους: Κάθε χρόνο πεθαίνουν 5 εκατομμύρια άνθρωποι εξαιτίας του καπνίσματος, δηλαδή ένας άνθρωπος κάθε 7 δευτερόλεπτα. Στην Ελλάδα ο αριθμός φτάνει στις 20.000. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας εκτιμά ότι το ένα τρίτο του ενήλικου πληθυσμού της γης είναι καπνιστές.
Παρά τις τόσες επισημάνσεις και προειδοποιήσεις όμως πολλοί από εμάς δεν μπορούμε να απαλλαγούμε απ’ αυτή τη συνήθεια. Είναι το σημείο που η εκλογίκευση έρχεται σε σύγκρουση με τη συνήθεια. Εδώ λοιπόν είναι που τον ρόλο πρέπει να αναλάβει η πολιτεία, αλλά και οι επαγγελματίες υγείας, με ενημερωτικές εκστρατείες και όπου χρειάζεται με νομοθετικό έργο. Στην Ελλάδα η νομοθεσία υπάρχει, αν και η κοινωνία φαίνεται ακόμα να αντιστέκεται σ’ αυτήν, ευτυχώς όχι βέβαια στους χώρους υγείας όπως είναι τα νοσοκομεία. Συνολικά στην Ευρώπη πάντως –πέρα από το νομοθετικό πλαίσιο– οι πολίτες φαίνεται να απορρίπτουν το τσιγάρο στους χώρους της δουλειάς. Σε έρευνα που έγινε τον Μάρτιο του 2009 για λογαριασμό της Ευρωπαϊκή Ένωσης (Flash Eurobarometer, Survey on Tobacco) το 84% των Ευρωπαίων πολιτών δήλωσαν ότι προτιμούν την απαγόρευση του καπνίσματος στους χώρους της δουλειάς. Σε κάθε περίπτωση, από τη στιγμή που πλέον στην Ελλάδα υπάρχει η νομοθεσία που επιβάλλει την απαγόρευση αυτή σε όλους τους δημόσιους χώρους είμαστε υπεύθυνοι όλοι μας για την τήρησή της, για το καλό το δικό μας και των παιδιών μας.
Βεβαίως, δεν πρέπει να ξεχνούμε και τα οικονομικά μεγέθη που κρύβονται πίσω από τη συνήθεια του καπνίσματος. Όχι μόνο τα δυσθεώρητα ποσά που δαπανά το κράτος για την περίθαλψη των ασθενών, αλλά κυρίως τα κέρδη των καπνοβιομηχανιών που αποκτώνται εις βάρος της δημόσιας υγείας.Πρέπει λοιπόν να αντισταθούμε ως πολίτες στα λόμπι των εταιριών του καπνού που αντιμάχονται με τις πολιτικές υγείας σε διεθνές επίπεδο.
Μπορούμε όλοι μαζί να προσπαθήσουμε να σταματήσουμε το κάπνισμα το οποίο είναι μια θανατηφόρα κακή συνήθεια.
O Διοικητής
Γ. Ν. Κατερίνης – Ψυχιατρικού Τομέα
