Ενημερωτική ημερίδα με θέμα: “Η καλλιέργεια της Στέβιας και οι προοπτικές της στην Πιερία” διοργάνωσε η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας, σε συνεργασία με την Κοινοπραξία Καπνοπαραγωγών Κεντρικής Μακεδονίας και τον Ελληνικό Γεωργικό Οργανισμό «Δήμητρα» Κατερίνης, την Τρίτη 28 Φεβρουαρίου 2012 στην αίθουσα συνεδριάσεων της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας.
Στην ημερίδα παραβρέθηκαν η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας,Σοφία Μαυρίδου, ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πέτρος Λόλας, ο
Πρόεδρος Κοινοπραξίας Καπνοπαραγωγών Κ. Μακεδονίας, Θωμάς Παπανικολάου, ο Περιφερειακός Σύμβουλος, Δημήρης Τσιμήτρης, η Διευθύντρια της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας, Ευδοκία Γεωργίου – Κίτσιου και ο Επιστημονικός Συνεργάτης της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας, Δημήτρης Ρουκάς.
Στην επιτακτική ανάγκη αναζήτησης και στροφής του αγροτικού κόσμου προς νέες καλλιέργειες αναφέρθηκε η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας, Σοφία Μαυρίδου. Όπως δήλωσε, «στους χαλεπούς οικονομικά καιρούς που ζούμε, η
εφαρμογή νέων μοντέλων αγροτικής ανάπτυξης μπορούν να αποτελέσουν εργαλεία για την ανάκαμψη της αγροτικής οικονομίας».
Η Σοφία Μαυρίδου επεσήμανε ότι η Περιφερειακή Ενότητα Πιερίας με γνώμονα την ανάπτυξη του αγροτικού τομέα, συχνά διοργανώνει ενημερωτικές εκδηλώσεις στο πλαίσιο της συνεχούς πληροφόρησης των αγροτών της Πιερίας. Άλλωστε, τόνισε ότι η Πιερική γη είναι ευλογημένη και εάν αξιοποιηθούν καταλλήλως τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα με βάση τις νέες ανάγκες της εποχής, ο αγροτικός κόσμος θα καταφέρει να γίνει μοχλός ανάπτυξης της περιφέρειας.
Η Αντιπεριφερειάρχης Πιερίας επεσήμανε ότι η Διεύθυνση Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας είναι πάντα στο πλευρό των αγροτών και μέσα από την προώθηση εναλλακτικών προτάσεων ο αγρότης μπορεί να εξασφαλίσει ένα καλό εισόδημα.
Στην καλλιέργεια της στέβιας, στην έρευνα και στην προοπτική της, αναφέρθηκε ο Καθηγητής Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Πέτρος Λόλας. Όπως εξήγησε, η στέβια µε τροπική καταγωγή είναι ένα πολυετές φυτό που καλλιεργείται ως µονοετές ή για 3-5 ή και περισσότερα χρόνια, πολύκλαδο, θαµνοειδές είδος, ποώδες στα πρώτα στάδια ανάπτυξης και ηµιξυλώδες στο στάδιο της συλλογής. Εντοπίστηκε το 1887 στα υψίπεδα της Παραγουάης όπου για χρόνια χρησιµοποιούνταν (και καλλιεργούνταν) από τις τοπικές φυλές των Ινδιάνων, οι οποίοι γνώριζαν τις µοναδικές βοτανικές ιδιότητές της ως ισχυρό γλυκαντικό και θεραπευτικό.
Σε όλες τις χώρες όμως όπου καλλιεργείται σήµερα (Ιαπωνία, Κίνα, Κορέα, Μαλαισία, Ισραήλ, Καναδά, Βραζιλία, Παραγουάη, κ.α.) χρησιµοποιείται κυρίως ως ετήσιο φυτό, ύψους 40 - 60 cm, ανάλογα µε το στάδιο κοπής. Η καλλιέργεια της στέβιας µοιάζει πολύ µε την καπνοκαλλιέργεια τόσο ως προς τις εδαφοκλιµατικές συνθήκες και περίοδο καλλιέργειας στο χωράφι (από Απρίλιο έως Σεπτέµβριο), όσο και την παραγωγή των φυτών στα σπορεία, τη λίπανση, τις αποστάσεις φυτείας, τις απαιτήσεις σε άρδευση (λιγότερες ανάγκες σε σύγκριση µε τα ξενικά καπνά), συλλογή µε κοπή περισσότερες από µία φορά, την ξήρανση, κ.α.
Στην Ελλάδα από το 2006 έως σήµερα, όπως και στις άλλες χώρες, δεν έδειξε να προσβάλλεται από εχθρούς (έντοµα) ή αρρώστιες. Έτσι, αν τελικά διαδοθεί η στέβια στην χώρα µας η καλλιέργειά της πολύ πιθανόν να µπορεί να γίνεται βιολογικά. Σύμφωνα με τον Καθηγητή του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, σε αντίθεση με τις άλλες εναλλακτικές καλλιέργειες (ιπποφαές, κράνα, γκότζι μπέρι κτλ) έχει πραγματοποιηθεί έρευνα για την καλλιέργεια στέβιας.
Να σημειωθεί ότι έγινε αποδεικτική καλλιέργεια στη Βροντού για 4 έτη, το 2007 µε χρηµατοδότηση της Ε.Ε. και το 2008, 2009 και 2010 µε χρηµατοδότηση της Οµάδας ΣΠΕΚΟ.
Η στέβια αποτελεί πηγή πολύ χρήσιμων για τον άνθρωπο φυσικών ουσιών, όπως η στεβιοσίδη (φυσική γλυκαντική ουσία), η γιββερελλίνη (φυτοορµόνη), η χλωροφύλλη (φυσική χρωστική), φυτοστερόλες (Ιατρική, τρόφιµο), ισοστεβιόλη (Ιατρική), κ.α. Σπουδαιότερη από αυτές και για την οποία κυρίως καλλιεργείται σήµερα η στέβια είναι η στεβιοσίδη (και ρεµπαουδιοσίδη, δουλκοσίδη) φυσική γλυκαντική ουσία, έως και 300 φορές ποιο γλυκιά από τη ζάχαρη, το ίδιο γλυκιά µε ορισµένες συνθετικές γλυκαντικές ουσίες αλλά χωρίς τα προβλήµατα για την υγεία που έχουν αυτές, µε πρακτικά µηδενική θερµιδική περιεκτικότητα.
Οι µεγαλύτεροι χρήστες της στεβιοσίδης είναι η βιοµηχανία τροφίµων-ποτών- ζαχαροπλαστική (υποκαθιστά τη ζάχαρη και την πράσινη χρωστική) και η Ιατρική (για τους διαβητικούς).
Η στέβια έχει επιπλέον ιδιότητες όπως, αντιοξειδωτικές, αντιυπερτασικές, αντιβακτηριακές, δεν προκαλεί τερηδόνα, ούτε υπέρβαρους, ρυθµίζει το σάκχαρο στο αίµα, είναι καρδιοτονωτική, επουλωτική και εξαιρετικό περιποιητικό δέρµατος (αντιγηραντική). Οι βλαστοί µετά την αποφύλλωση χρησιµοποιούνται στην εξαγωγή φυσικής πράσινης χρωστικής για χρήση στη βιοµηχανία τροφίµων-ποτών- ζαχαροπλαστικής και τα υπολείµµατα ως ζωοτροφή. Από τους βλαστούς µε ειδική ζύµωση εξάγεται γιββερελλίνη (φυσική φυτοορµόνη).
Στις Η.ΠΑ επιτρέπεται ως συµπλήρωµα διατροφής και διαιτητικό συµπλήρωµα και από το 2008 θεωρείται GRAS. Σε άλλες χώρες όπως Ιαπωνία από το 1971, Κίνα, Ισραήλ, Ελβετία, Καναδά, Βραζιλία, Αυστραλία-Ν. Ζηλανδία από το 2008 ως υποκατάστατο της ζάχαρης, ως συµπλήρωµα διατροφής και δίαιτας.
Στην Ελλάδα και Ε.Ε. επιτρέπεται ως γλυκαντική ουσία και προσθετικό τροφίµων από 2/12/2011.
Σήμερα παγκοσμίως καλλιεργούνται περίπου 500.000 στρέμματα στέβιας και αναμένεται να αυξηθούν λόγω της εισαγωγής των προϊόντων της στέβια στην παγκόσμια αγορά. Δηλαδή, αναμένεται να εκτοπίσει τα χημικά γλυκαντικά (Ασπαρτάμη, Σουκραλόζη κλπ), αλλά και να αποσπάσει μεγάλα μερίδια αγοράς και από την κλασσική ζάχαρη (τευτλοζάχαρη και καλαμοζάχαρη), όπως εκτιμούν διεθνείς αναλυτές.
Προβλέπεται ότι εντός της Ε.Ε. θα χρειαστεί να καλλιεργηθούν περίπου 1.000.000 στρέμματα για την κάλυψη των αναγκών της. Η Ελλάδα οφείλει να αποκτήσει μέρος της Ευρωπαϊκής αγοράς στέβιας και να καλλιεργείται κυρίως από πρώην καπνοπαραγωγούς.
Στους δύο πυλώνες, τον τουρισμό και τον αγροτικό τομέα που μπορεί να στηριχθεί η ανάπτυξη της Πιερίας αναφέρθηκε ο Περιφερειακός Σύμβουλος, Δημήτρης Τσιμήτρης. Πρόσθεσε, ότι το ενδιαφέρον των αγροτών για αυτές τις εκδηλώσεις είναι μεγάλο και αποδεικνύει τη διάθεσή τους να ασχοληθούν με νέες και πιο αποδοτικές καλλιέργειες.
Ενθαρρυντικά είναι τα συμπεράσματα από τους πειραματικούς αγρούς της Πιερίας, ανέφερε ο Πρόεδρος της Κοινοπραξίας Καπνοπαραγωγών Κ. Μακεδονίας, Θωμάς Παπανικολάου. Την ίδια ώρα , έθεσε και το θέμα της καθετοποίησης της παραγωγής, δηλαδή της δημιουργίας μεταποιητικών μονάδων επεξεργασίας της στέβιας.
Για το σκοπό της νέας αυτής καλλιέργειας, που είναι η αντικατάσταση των καλλιεργειών του καπνού και των ζαχαρότευτλων που λόγω της νέας Κ.Α.Π. δεν αποδίδουν ικανοποιητικό εισόδημα στα νοικοκυριά των αγροτών, μίλησε η Διευθύντρια της Διεύθυνσης Αγροτικής Οικονομίας και Κτηνιατρικής της Περιφερειακής Ενότητας Πιερίας, Ευδοκία Γεωργίου – Κίτσιου. Ωστόσο, τόνισε, ότι «αυτό που χρειάζεται είναι μια εντονότερη δράση σε επίπεδο ενημέρωσης και αυτός είναι ο σκοπός αυτής της ημερίδας. Ταυτόχρονα
απαιτούνται κοινές δράσεις από όλους τους αρμόδιους φορείς για να προκύψει κάτι βιώσιμο και ελπιδοφόρο για τον τόπο μας».
