Εξωτερικό εμπόριο EE-27 εμπορευματικών συναλλαγών με πετρελαιοειδή
Αύξηση κατά 11,3% συνολικά σημείωσαν οι Ευρωπαϊκές εξαγωγές (συμπ. των πετρελαιοειδών) το 2011 συγκριτικά με το 2010, ενώ σε αξία ανήλθαν σε €4,3 τρις, σύμφωνα με τα πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία της Eurostat και την ανάλυση του Ινστιτούτου Εξαγωγικών Ερευνών και Σπουδών (ΙΕΕΣ) του ΣΕΒΕ. Σε επίπεδο Ευρωζώνης, αντίστοιχα οι εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 10,7%, ενώ συνολικά ανήλθαν σε €3,34 τρις. Πολύ υψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου κυμάνθηκαν οι ελληνικές εξαγωγές, με αύξηση ρεκόρ κατά 37% το 2011. Το μεγαλύτερο μέρος των ευρωπαϊκών εξαγωγών προέρχεται από την Γερμανία (μερίδιο 24,4%), την Ολλανδία (11%), την Γαλλία (10%) και την Ιταλία (9%).
Η χώρα μας (μαζί με την Εσθονία) το 2011 σημείωσε την υψηλότερη αύξηση εξαγωγών, ενώ παραμένει στην κατάταξη στην 20η θέση σε αξία εξαγωγών στο σύνολο των 27 χωρών – μελών της ΕΕ. Η συνεισφορά των εξαγωγών στο Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) των κρατών-μελών της ΕΕ, το 2011 εκτιμάται κατά μέσο όρο σε 34,2%. Η Ελλάδα αν και βρίσκεται προτελευταία στην ευρωπαϊκή κατάταξη εξαγωγικής επίδοσης, το 2011 βελτίωσε σημαντικά την εξαγωγική της επίδοση από 7,2% το 2010 σε 10,4%, γεγονός όμως που οφείλεται τόσο στην αύξηση των εξαγωγών, όσο και στη πτώση του ΑΕΠ.
Εξωτερικό εμπόριο EE-27 εμπορευματικών συναλλαγών χωρίς πετρελαιοειδή
Σύμφωνα με στοιχεία του International Trade Center (ITC) και επεξεργασία του ΙΕΕΣ του ΣΕΒΕ προκύπτει ότι οι ευρωπαϊκές εξαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή το 2011 αυξήθηκαν κατά 9,6% συγκριτικά με το 2010, όταν η συνεισφορά των πετρελαιοειδών στις ευρωπαϊκές εξαγωγές υπολογίζεται σε 7,3%. Οι ελληνικές εξαγωγές χωρίς πετρελαιοειδή αντίστοιχα αυξήθηκαν κατά 9,5%, πολύ κοντά δηλαδή στον ευρωπαϊκό μέσο όρο (πίνακας 1).
Στις οικονομίες της Ανατολικής & Κεντρικής Ευρώπης εκτιμάται, σύμφωνα με το σουηδικό ινστιτούτο SEB, μια ενίσχυση της ανάπτυξης στην περίοδο 2012-2013, η οποία θα προέλθει με κινητήρια δύναμη τις εξαγωγές. Χώρες όπως η Πολωνία, η Εσθονία, η Λιθουανία και η Λετονία, αν και έχουν μικρή συνεισφορά στο σύνολο των ευρωπαϊκών εξαγωγών, σημειώνουν διαχρονικά υψηλούς ρυθμούς αύξησης της εξαγωγικής τους δραστηριότητας, πολύ υψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου. Και αυτό γίνεται πιο εμφανές καθώς, σύμφωνα με τα στοιχεία, οι εξαγωγές της Εσθονίας χωρίς πετρελαιοειδή το 2011 σημείωσαν αύξηση κατά 38,7%, της Λετονίας κατά 28,1% και της Λιθουανίας κατά 26%, πολύ υψηλότερα του ευρωπαϊκού μέσου όρου.
Ελληνικές εξαγωγές στους βασικούς προορισμούς
Εξετάζοντας τους 10 κυριότερους εξαγωγικούς προορισμούς των ελληνικών εξαγωγών, διαπιστώνεται ότι 7 από τους 10 είναι χώρες εντός ΕΕ-27. Ωστόσο στην ΕΕ-27 οι προοπτικές ανάπτυξης για το 2012 δεν είναι αρκετά ευνοϊκές καθώς η επιδείνωση της εμπιστοσύνης, λόγω της παρατεταμένης οικονομικής αστάθειας σε πολλές χώρες – μέλη έχει επηρεάσει σημαντικά την κατανάλωση, την εγχώρια ζήτηση και τις επενδύσεις, ενώ η εξασθένηση της αυξητικής τάσης των παγκόσμιων εισαγωγών, έχει συγκρατήσει τις εξαγωγές. Παρόλα αυτά, στις βασικές ευρωπαϊκές αγορές όπως Ιταλία, Κύπρο, Βουλγαρία, Ην. Βασίλειο και Γαλλία (εκτός της Γερμανίας) οι ελληνικές εξαγωγές διέγραψαν αυξητική πορεία (άνω του 20% σε Ιταλία, Κύπρο και Βουλγαρία). Η Τουρκία, οι ΗΠΑ και η Σιγκαπούρη, είναι οι μόνες τρίτες χώρες που βρίσκονται ανάμεσα στους 10 σημαντικότερους εξαγωγικούς μας εταίρους λόγω των πετρελαιοειδών. Όπως φαίνεται στον πίνακα 2, στην Σιγκαπούρη οι εξαγωγές μας αυξήθηκαν κατά 486% το 2011, με το 92% των εξαγωγών να αφορά τα πετρελαιοειδή. Το ίδιο ισχύει και για την Τουρκία (61,6% μερίδιο τα πετρελαιοειδή) και για τις ΗΠΑ (56,1% μερίδιο τα πετρελαιοειδή) (πίνακας 2).
Στις εμπορικές ροές της ΕΕ-27 με τους βασικούς της εταίρους, ισχυρές αυξήσεις σημειώθηκαν στις αγορές της Ρωσίας (26%) και της Κίνας (20%) συγκριτικά με το 2010. Συγκρίνοντας με τις επιδόσεις της χώρας μας, οι ελληνικές εξαγωγές αυξήθηκαν κατά 23% στην Ρωσία και κατά 99% στην Τουρκία. Η μεγάλη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών στην Τουρκία οφείλεται στα πετρελαιοειδή, ενώ η αύξηση κατά 143% στη Νότια Κορέα αφορά κυρίως σε προϊόντα χυτοσίδηρου-σίδηρου-χάλυβα (μερίδιο 55,1%) (πίνακας 3).
Ελληνικές εξαγωγές στους βασικούς κλάδους
Σε ότι αφορά τους 10 κυριότερους ελληνικούς εξαγωγικούς κλάδους, σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία του International Trade Center (ITC) για το 2010 προκύπτει ότι οι κλάδοι «αστέρια», όπου σημειώθηκε ταυτόχρονη αύξηση του μεριδίου αγοράς των ελληνικών εξαγωγών στον κόσμο και αύξηση των παγκόσμιων εισαγωγών ήταν οι νωποί καρποί και φρούτα, τα παρασκευασμένα λαχανικά & φρούτα και τα ψάρια & ιχθυηρά (διάγραμμα 1). Αντίθετα, οι ελληνικές εξαγωγές αλουμινίου και βαμβακιού αύξησαν το μερίδιο αγοράς τους σε μια παγκόσμια αγορά που συρρικνώνεται. Περαιτέρω έμφαση πρέπει να δοθεί στους κλάδους των φαρμακευτικών και των πλαστικών υλών, αφού εντοπίζονται σημαντικές ευκαιρίες, με την αύξηση των παγκόσμιων εισαγωγών την τελευταία πενταετία αλλά και ελληνική παραγωγική δυναμική (για τα πετρελαιοειδή δεν γίνεται σχολιασμός μετά τη αύξηση των ελληνικών εξαγωγών το 2011 κατά 274,6% στον κλάδο).
